Türkiye’nin 2010’da taraf olduğu Tehlikeli Malların Karayolu ile Uluslararası Taşımacılığına İlişkin Avrupa Anlaşması – ADR ile beraber tehlikeli madde taşımacılığı düzenlemeleri hız kazandı. Özellikle tehlikeli madde taşımacılığının çok yoğun olarak yapıldığı karayolu sektöründe, son dört yılda yapılan düzenlemelerle önemli bir ilerleme kaydedildi.
Bu süre içerisinde uluslararası standartların ışığında hazırlanan ulusal mevzuat aracılığıyla tehlikeli madde taşımacılığında tüm tarafları kapsayan bir farkındalık oluştu. İşletmelerin tehlikeli madde faaliyet belgesi alması, tehlikeli madde güvenlik danışmanı istihdam etmesi, tehlikeli madde taşımacılığında kullanılan ambalaj ve tankların standartlara uygunluğu, sürücülerin eğitimleri, tehlikeli madde taşımacılığında araçta bulunması gereken dokümanlar ile teçhizatlar ve benzeri konular açıklığa kavuşturuldu ve uygulanmaya başlandı.
Yeni Düzenlemeler ve TMGD Sektörüne Getirileri
Geçtiğimiz yılı geride bırakırken 30 Aralık 2016’da yayımlanan “Tehlikeli Maddelerin Karayoluyla Taşınması Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik” ve “Tehlikeli Madde Taşıyan Eski Araç ve Üst Yapıların Muayene ve Belgelendirilmeleri Hakkında Yönerge” gibi yeni düzenlemelerle sektörün belli başlı problemlerine çözüm getiren TMKTDGM (Tehlikeli Mal ve Kombine Taşımacılık Düzenleme Genel Müdürlüğü), 28 Mart 2017’de yayımlanan “Tehlikeli Madde Taşımacılığı Denetimleri” konulu genelge ve 19 Nisan 2017’de yayımlanan “Tehlikeli Madde Güvenlik Danışmanlığı Hakkında Tebliğde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ” ile beraber uygulamada da köklü değişikliklere gidileceğinin sinyallerini verdi.
Yapılan yeni düzenlemelere göre TMGD olabilmek için daha önceden üniversitelerin lisans bölümlerinden mezun olmak yeterli olurken artık üniversitelerin fen ve mühendislik alanlarından lisans veya tehlikeli madde ve güvenlik programı/bölümü ön lisans mezunu olma zorunluluğu getirildi. Ayrıca bakanlık tarafından yetkilendirilmiş eğitim kuruluşlarından alınması gereken eğitim süresi 49 saatten 64 saate çıkarıldı.
Bir önemli diğer düzenleme ise TMGD hizmetinin işletmede çalışan biri veya bakanlıkça yetkilendirilmiş TMGD Kuruluşu (TMGDK) tarafından istihdam edilen TMGD’ler aracılığıyla verilmesi yönünde yapıldı: “Tehlikeli madde güvenlik danışmanı belgesine sahip olanlar, danışmanlık hizmetini, TMGDK bünyesinde istihdam edilerek veya istihdam edildiği işletme bünyesinde verirler” maddesi ile yapılan düzenleme, serbest çalışan olarak bireysel danışmanlık yapılamayacağı anlamına geliyor.
Yol kenarı denetimlerinin elektronik ortamda arşivlenmesi hususunda yapılan düzenleme ise denetimlerde ciddiyetin artacağının ve faaliyetlerin sürekli kayıt altında olacağının göstergesi niteliğinde.